Duidelijk én dichtbij (over grenzen stellen bij je kind, terwijl je in verbinding blijft)
Opvoeden is een avontuur dat je niet van tevoren kunt plannen. Het is een rollercoaster vol verrassingen, van de eerste keer dat je kind “mama” zegt tot die momenten dat je jezelf afvraagt: “Waar heb ik het allemaal voor gedaan?” Wie heeft niet eens een driftbui meegemaakt waarbij je kind zich als een tijger gedroeg, terwijl jij als een verdwaald konijn in een hoekje stond? Of de eindeloze ruzies tussen broer en zus die je elke keer laten denken: “Heb ik ooit nog een moment van rust?”
Jarenlang dachten we dat opvoeden vooral draaide om macht, regels en gehoorzaamheid. Maar wat als er een andere manier is? Een manier die draait om verbinding, wederzijds respect en vooral: echt contact? Want ja, die puber die zijn kamer niet opruimt, kan je zo gek maken dat je bijna denkt dat je haarzelf in de stofzuiger wil stoppen, maar wat als je even stopt en een stapje terug doet?
Verbindend gezag is geen wondermiddel – het is een filosofie. Het begint met het besef dat je kind, net als jij, gevoelens heeft. Je puber heeft bijvoorbeeld misschien geen zin in opruimen, maar wat als dat niet het probleem is? Wat als er iets anders speelt, zoals een onbenullig ruzietje op school of een paniekaanval over de komende toetsen? In plaats van te schreeuwen: “Ruim je kamer op, of anders…!” ga je naast je kind zitten en vraag je: “Wat maakt het voor jou zo moeilijk om op te ruimen?”
En voilà! De dynamiek verschuift. Je bent geen tegenstander meer die het recht heeft om te bevelen, maar een bondgenoot die echt wil begrijpen. Dit vergt moed, geloof me, want die driftbuien kunnen enorm frustrerend zijn. Maar het mooie is: de beloning is groot. Want door die verbinding ontstaat er respect, vertrouwen en uiteindelijk minder strijd. Misschien komt er zelfs een moment dat je puber zelf zijn kamer opruimt… Nou ja, een meisje kan dromen.
Verbindend gezag gaat over de intentie, niet de perfecte uitvoering. Er zullen dagen zijn waarop alles fout gaat en je je afvraagt waarom je überhaupt je geduld hebt proberen te bewaren. En dat is prima. Opvoeden is vallen en opstaan, jezelf niet al te serieus nemen en soms gewoon even lachen om je eigen mislukkingen. Want je bent niet alleen ouder, je bent ook een mens.
Dus geef jezelf de ruimte om te groeien. Jij en je kind kunnen dit samen. Want uiteindelijk is opvoeden een reis, en zelfs de langste reis begint met een klein stapje van verbinding. Zelfs als dat betekent dat je eerst de chaos van de kamer moet overleven!
Ingeborg Dijkstra
pedagoog
